De luxe van minder keuze

Het is één van de onverwachte onverwachte effecten van eerlijk en duurzaam proberen te kopen: minder keuze hebben. Wat een bevrijding!

Grappig genoeg was ik in de eerste maanden van mijn fair fashion-avontuur (nu bijna 4 jaar geleden) juist bang voor minder keuze. Géén keuze zelfs: ik dacht dat ik naast tweedehands aankopen nu wel nooit meer een echt leuk kledingstuk zou kunnen aanschaffen.

Foto: Iris Zaagman Fotografie

Keuzestress

Angst voor te weinig keuze, terwijl kiezen voor mij juist altijd een moeizaam punt is geweest: naar de speelgoedwinkel ging ik vroeger gerust drie keer terug voor ik mijn 5 euro/10 gulden (ja, ik ben van die tijd) aan cadeaubonnen uitgaf. Als ik geen lijstje maak, kan ik uren doen over mijn boodschappen uit pure keuzestress. En laatst ben ik vijf winkels in geweest voor een plantenspuit en zonder zo’n ding huiswaarts gekeerd.

De keuze is minder reuze

Ja, als je eerlijk en duurzaam wilt kopen, is het aanbod minder groot. En dat heeft zo zijn voordelen: tegenwoordig hoef ik geen winkelstraten meer af te struinen, want in het merendeel van de winkels verkopen ze niet wat ik wil hebben. Qua kleding ben ik zo klaar: ik weet in welke winkels ik terecht kan voor tweedehands kleding naar mijn smaak. Waar ik fijn, eerlijk ondergoed kan kopen. En in welke webshops en winkels ik merken kan vinden die passen bij mijn stijl én mijn waarden.

Nog een voordeel: twijfelen mag nu! Ik sta mezelf gerust toe om maanden na te denken over een aankoop. Dat maakt de aanschaf van een kledingstuk alleen maar extra bewust. En als dat ene stuk er niet meer is? Jammer dan, er komt wel weer een keer iets anders langs. De druk is van de ketel en dat is een enorm prettige gewaarwording. Minder willen geeft rust en ruimte in je hoofd.

Tóch nog te kiezen

Stiekem zit er wel een keerzijde aan die principes van me. Soms geven ze me als nog stress. Dat komt dan met name omdat mijn principes niet altijd volledig samenkomen in één product. Of doordat ik simpelweg niet weet wat ‘de betere keuze’ nou eigenlijk is.

Mijn oplossing? Principes prioriteren. Liever eerlijk of liever duurzaam? Liever bio of liever lokaal? Liever fair trade of liever zonder plastic? Liever vegan of liever palmolievrij? Liever tweedehands of een natuurlijk materiaal?

Ik heb mijn prioriteiten op een rijtje en dat geeft me houvast bij dagelijkse beslissingen. Soms vind je misschien iets wat aan al je wensen voldoet, maar anders hoef je het denkwerk in elk geval niet meer ter plekke te verrichten. Dat scheelt tijd en ook frustraties.

Keuzevrijheid

Aan de ene kant hoef ik minder te kiezen, anderzijds voelt het alsof ik voor mezelf een enorme keuzevrijheid heb gecreëerd. Ik kán namelijk kiezen voor wat ik belangrijk vind en dat doe ik ook. Mijn geld gaat naar zaken die me aanstaan en dat zie ik als een manier om te investeren in een wereld zoals ik die graag zou zien.

Zelfs als mijn keuzes geen ‘perfecte’ keuzes zijn – als die al bestaan – zijn het mijn keuzes, die ik kan beredeneren, waar ik voor uit kan komen en waar ik trots op ben.

Misschien zijn het niet de beste keuzes, misschien zijn het niet de jouwe. Maar veroordelen heeft niet zoveel zin. Van elkaar leren over alle mogelijkheden tot groener leven wel. Laten we onze keuzes vieren door ze te delen. Zo laten we zien dat iedereen iets te kiezen heeft. En dat alleen al is een feestje waard.